Protonentherapie is een heel gerichte manier van bestralen bij kanker. Vooral als de tumor dichtbij kwetsbare organen zit, kan protonentherapie helpen. Dankzij de protonentherapie is de kans kleiner dat de organen beschadigen. Patiënten met longkanker kunnen soms protonentherapie krijgen.
Wat is protonentherapie?
Bij protonentherapie gebruikt de arts een speciaal soort straling met protonen. Een proton is een klein, natuurkundig deeltje dat straling afgeeft. De straling maakt de kankercellen kapot. Protonen geven hun straling heel precies op 1 plek af. De straling op de gezonde weefsels om de tumor heen is daarom minder dan bij andere soorten bestraling. De kans op schade aan omliggende organen is daarom kleiner.
Wat gebeurt er tijdens de behandeling met protonentherapie?
Protonentherapie krijg je van buitenaf op je lichaam, met een bestralingsapparaat. De straling gaat door je huid heen, naar de plek van de tumor. Tijdens de bestraling hoor je het geluid van de apparatuur. Verder ruik, voel en zie je niets van de bestraling. Je kunt wel het draaien van het toestel zien en horen. Tijdens de bestraling ben je alleen in de ruimte. De laboranten zien jou via een camera en je kunt met hen praten via een intercom.
Behandeling met protonentherapie (Foto Maastro Protonentherapie)
Hoe werkt protonentherapie?
Protonentherapie werkt anders dan ‘gewone’ bestraling. De straling is veel preciezer. Daardoor krijgt het weefsel om de tumor heen minder straling.
Bestraling van buitenaf gebeurt meestal met fotonen. Fotonen zijn elektromagnetische golven die straling bevatten. Ze worden ook bij röntgenfoto’s gebruikt. Protonen hebben andere eigenschappen dan fotonen. Protonen geven hun straling heel precies op 1 plek af. Dat is de plek waar de tumor zit. Zo heb je met protonentherapie minder kans op schade aan je gezonde organen en is de kans op bijwerkingen op de langere termijn kleiner.
In dit filmpje van de Maastro kliniek legt Judith van Loon, radiotherapeut-oncoloog uit wat het verschil is tussen bestralen met 'gewone' radiotherapie en protonentherapie.
Kan ik protonentherapie krijgen?
Soms is protonentherapie mogelijk als behandeling bij longkanker. Om te kijken of je hiervoor in aanmerking komt, vergelijkt de arts het bestralingsplan van de protonentherapie met het bestralingsplan van de gebruikelijke bestraling. In het bestralingsplan staat hoe vaak bestraling nodig is, met welke dosis straling en vanuit welke richting. De arts bekijkt zo of protonentherapie bij jou minder schade geeft aan de gezonde weefsels om de tumor heen. Als dat zo is, kom je in aanmerking voor een behandeling met protonentherapie.
Of je met protonentherapie minder kans hebt op bijwerkingen van de bestraling, verschilt per persoon. Het heeft vooral te maken met:
- de vorm en grootte van de tumor
- welk deel van de longen bestraling moet krijgen
- hoeveel bestraling er op het gezonde weefsel komt
Vraag jouw behandelaar of je protonentherapie kunt krijgen.
Waar kan ik protonentherapie krijgen?
Je kunt voor protonentherapie terecht bij 3 protonencentra in Nederland:
- Holland Protonentherapiecentrum in Delft
- Maastro Protonentherapie in Maastricht
- UMCG Protonentherapiecentrum in Groningen