Lees verder
Het aantal mensen dat kanker krijgt, blijft toenemen, maar het relatieve aantal diagnoses stijgt niet meer. In dertig jaar tijd is het jaarlijks aantal diagnoses van kanker in Nederland verdubbeld, tot meer dan 111.500 in 2017. Maar als rekening gehouden wordt met de bevolkingsopbouw (er zijn steeds meer ouderen in Nederland, die ook steeds langer leven) blijkt dat de incidentie van kanker (het aantal nieuwe diagnoses per hoofd van de bevolking) sinds 2011 niet meer stijgt. „Het omslagpunt is bereikt, maar we zijn er nog niet”, zegt klinisch epidemioloog Sabine Siesling van de Universiteit Twente en het Integraal Kankercentrum Nederland. „Er gaan nog steeds heel veel mensen dood aan kanker.”
Samen met negen andere wetenschappers heeft Siesling een analyse gemaakt van dertig jaar kankerbestrijding in Nederland. De resultaten werden deze week gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. Kanker heeft een toenemende impact op de bevolking, schrijven ze. Sinds 2008 is het doodsoorzaak nummer één in Nederland.
In 2017 overleden er 45.000 Nederlanders aan kanker, tegenover 35.000 in 1989. Maar gecorrigeerd voor de ouder wordende bevolking daalde de sterfte aan kanker van 234 naar 169 per 100.000 inwoners.
Longkanker
De daling is met name te danken aan een spectaculaire daling van longkankersterfte bij mannen. „We zien in de incidentie van longkanker de reflectie van het rookgedrag van tien, twintig jaar geleden”, zegt Siesling. „In de laatste decennia zijn veel mannen gestopt of minder gaan roken.”
Bij vrouwen neemt de sterfte aan longkanker juist fors toe, omdat ze meer zijn gaan roken en later dan mannen begonnen met ‘ontroken’. Andere soorten kanker die verband houden met roken, zoals slokdarm- en blaaskanker, laten bij mannen een daling zien, maar komen bij vrouwen juist steeds vaker voor. Omdat het aantal vrouwen dat rookt vanaf 2001 daalt, is te verwachten dat die incidentie bij hen ook gaat dalen.
Toevoeging op deze uitkomsten
Lidia Barberio van Longkanker Nederland voegt toe: "Het klopt dat er minder mannen zijn gaan roken en daardoor de incidentie lager is geworden. Echter roken is nog steeds een groot probleem. Ongeveer een kwart van de Nederlandse bevolking rookt nog. Roken is een verslaving en stoppen is erg lastig. Wij pleiten daarom voor het aanbieden van effectieve stoppen met roken programma’s, zodat de kans om blijvend te stoppen het grootst is. Daarmee kunnen ziektes zoals longkanker, andere kankers en andere gezondheidsklachten voor een groot deel voorkomen worden. 85% van longkanker in Nederland wordt namelijk door roken veroorzaakt. "
"De 5-jaars overleving is nog steeds erg slecht: 2-4% van de mensen met longkanker is na 5 jaar nog in leven. Longkanker wordt meestal pas ontdekt in stadium 3 of 4. Bij eerder ontdekken zijn de 5-jaarsoverlevingscijfers veel beter: bij stadium I is dit 31-63% (afhankelijk van de vorm: kleincellige of niet-kleincellige longkanker). Daarom pleiten wij voor een screening naar longkanker voor risicogroepen in combinatie met effectieve stoppen met roken programma’s." Bekijk de cijfers over roken.
- Lees het artikel verder op de website van het NRC
- Lees meer over het onderzoek op de website van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde ( NTvG)
Bron: NRC en NTvG