Lees verder
LONGKANKERMAAND-het verhaal met de witte sjaal: Franz longarts
Dr. Franz Schramel is sinds 1996 werkzaam als longarts in het St. Antoniusziekenhuis, vestiging Nieuwegein.
“Alle patiënten met longkanker worden besproken in een multidisciplinair overleg”
“Wij bespreken patiënten met longkanker altijd in een overleg met andere medisch specialisten. Zo’n multidisciplinair overleg of MDO vindt zowel plaats op lokaal niveau in ons eigen ziekenhuis als daarbuiten. Wij doen in de regio Utrecht het MDO samen met het UMC Utrecht, maar we overleggen ook met het Diakonessenhuis in Utrecht en het Meander Medisch Centrum in Amersfoort.”
“We hebben ook een samenwerkingsverband met het Antoni van Leeuwenhoek. Als we een patiënt hebben met een zeldzame mutatie, dan overleggen we met hen. We kunnen zo’n patiënt dan naar het Antoni van Leeuwenhoek doorverwijzen voor een doelgerichte behandeling.”
In 1996, toen dr. Schramel begon als longarts in het St. Antoniusziekenhuis bestond de behandeling van longkanker uit chemotherapie, radiotherapie en/of een operatie. Tegenwoordig zijn er veel meer behandelingsmogelijkheden, zoals immuuntherapie en doelgerichte therapie, waar patiënten met een specifieke genetische mutatie baat bij kunnen hebben.
“Vooral immuuntherapie heeft patiënten met longkanker veel gebracht”
“Er zijn door de jaren heen veel behandelingsmogelijkheden voor longkanker bijgekomen. Vooral immuuntherapie heeft patiënten met longkanker veel gebracht. Je kunt nu patiënten selecteren waarbij de kans groot is dat zij een gunstige uitkomst zullen hebben van een dergelijke behandeling. Deze selectie heeft tot gevolg dat je tegenwoordig zelfs patiënten met een uitgezaaide longkanker gedurende lange tijd in remissie kunt houden. Dat wil zeggen dat we de ziekteactiviteit bij die patiënten met deze middelen kunnen onderdrukken.”
“Kwaliteit van leven kan ook een behandeldoel zijn”
“Tegenwoordig kunnen we ook meer behandelingen met elkaar combineren of een dubbele immuuntherapie geven. Maar het is en blijft heel belangrijk dat je de voor- en nadelen van een behandeling goed met de patiënt bespreekt. Want er zijn wel degelijk nadelen aan verbonden. Sommige patiënten moeten stoppen met immuuntherapie die goed aan lijkt te slaan omdat er bijwerkingen ontstaan.
“Ga je wel of geen behandeling starten waar mensen ook bijwerkingen van krijgen? Wat zijn de verwachtingen van de patiënt van een behandeling? Het is heel belangrijk om dat goed met elkaar af te stemmen. Een behandeling die het leven van een patiënt kan verlengen kan ook een negatieve invloed hebben op de kwaliteit van het leven van die patiënt. Er zijn gevallen dat een patiënt overlijdt ten gevolge van de bijwerkingen van een behandeling.”
Dr. Schramel doet onderzoek naar het effect van nieuwe middelen voor de behandeling van longkanker in de dagelijkse praktijk. Hij benadrukt het verschil in het resultaat van deze nieuwe middelen tussen patiënten in klinische onderzoeken en patiënten in zijn dagelijkse praktijk.
“In mijn dagelijkse praktijk zie ik resultaten die een kwart lager liggen dan bij patiënten met longkanker in klinisch onderzoek. Dat komt omdat patiënten in klinisch onderzoek streng geselecteerd worden. In mijn praktijk zijn de patiënten vaak wat ouder of hebben een andere onderliggende ziekte, zoals een verminderde conditie van het hart.” Het is voor een patiënt prettig om meer op maat informatie te kunnen krijgen. Hoe je conditie is of hoeveel van een bepaald eiwit op jouw tumor zit, heeft invloed op hoe een behandeling bij jou zal werken. We onderzoek om deze informatie te verzamelen en met patiënten te kunnen delen voordat we samen beslissen over hun behandeling.
Hoe ziet de behandeling van longkanker er over 5 jaar uit?
“Er zit nog ontwikkeling in de manieren waarop je een patiënt kunt selecteren. Nieuwe kenmerken die voorspellend zijn voor een goede reactie op welke behandeling dan ook. Bij de behandeling van kanker, en dus ook van longkanker, gaat in de toekomst steeds meer worden gekeken naar het DNA van een patiënt. We gaan dus toe naar een gepersonaliseerde vorm van behandelen.
“Ik vind het belangrijk dat longkanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, want dan zijn de kansen voor de patiënt beter. Maar we moeten ook iets doen aan preventie van longkanker. En dan heb ik het niet alleen over roken, maar ook over het werken in een omgeving met giftige stoffen die longkanker kunnen veroorzaken. Anders is het dweilen met de kraan open.”
Deze campagne wordt financieel ondersteund door AstraZeneca, Bristol Meyers Squibb, Janssen, MSD en Roche.
Foto's door Rob ter Bekke, interview door Axel Heilijgers
Elk jaar overlijden ruim 10.000 mensen aan longkanker. Daarom vraagt Longkanker Nederland extra aandacht voor de symptomen van longkanker, je vindt ze op herkenlongkanker.