Lees verder
‘Miranda betaalde hoogste prijs’ Mike Tomale uit Oss schreef een boek over de lijdensweg van zijn vrouw Miranda die stierf aan de gevolgen van longkanker. Waarom zette hij het op papier?
Op 24 juni 2017 sterft Miranda Tomale-Manusiwa op 51-jarige leeftijd aan de gevolgen van longkanker. Weduwnaar en journalist Mike Tomale (50) uit Oss houdt tijdens haar maandenlange lijdensweg een dagboek bij. Dat is kort geleden als eerbetoon aan zijn geliefde vrouw in boekvorm verschenen.
Mike Tomale neemt de lezer mee in een emotionele rollercoaster. ,,Kanker krijg je niet alleen, het raakt je hele gezin. Dat is meteen de titel van mijn boek. Het hele gezin leed eronder.”
Hij schrijft het werk aan het begin van dit jaar, in twee weken. Zijn aantekeningen dateren vanaf de dag dat zijn vrouw ziek werd: 29 september 2016. ,,Het boek is bedoeld voor mensen die hetzelfde doormaken of hebben doorgemaakt en voor iedereen die wil weten wat wij als gezin voor de kiezen hebben gekregen.”
Bikkelhard
Het begint met een onschuldig lijkend kuchje op vakantie. Maar de diagnose is bikkelhard: Miranda blijkt ongeneeslijke longkanker te hebben. Heeft uitzaaiingen in de botten en lymfeklieren. Het is niet de vraag of zij aan de ziekte zal overlijden, maar wanneer. De longarts in het Martini Ziekenhuis in Groningen -het gezin woonde destijds in die noordelijke provincie - geeft haar nog zes tot negen maanden.
,,Voor mij voelde het alsof de poten onder mijn stoel vandaan werden getrapt. Hoe dat moment voor Miranda moet hebben gevoeld, dat kan ik me niet eens voorstellen.” Mike en Miranda zijn op dat moment vijf jaar met elkaar getrouwd en kennen elkaar veertien jaar. Chemokuren zouden het leven van Miranda kunnen verlengen, vandaar dat zij daar toch mee begint. ,,Aan elk sprankje hoop, ook al is het maar een half procent, klamp je je vast.”
Mike Tomale kiest er bewust voor zijn ervaringen vanaf de eerste dag van de lijdensweg vast te leggen. ,,Ik schreef het verhaal in eerste instantie op als documentatie voor het geval dat er medische missers zouden volgen. Dan heb je iets om op terug te vallen.” Het bijhouden van een dagboek en het schrijven van het boek blijken voor Mike therapeutisch te werken. ,,Dan kom ik even los van mijn emoties.”
Vonnis
Tomale beschrijft hoe zwaar het het vonnis van ongeneeslijke kanker is, ook voor hem als partner en zijn drie kinderen van wie Miranda de stiefmoeder is. ,,Je hebt opeens geen toekomst meer. Er zit niets anders op dan dag voor dag te leven.” Miranda had gerookt maar was drie jaar gestopt. ,,Ze moest het betalen met de hoogste prijs.” De buitenwereld heeft geen idee hoe snel het aftakelingsproces zich voltrekt, constateert Tomale. ,,De ziekte breekt je totaal af.” Miranda moet haar baan stopzetten, klopt bij het UWV aan voor een uitkering. ,,Die wensen je beterschap terwijl er geen beterschap mogelijk is.”
Tomale staat tijdens de lijdensweg van zijn vrouw 24 uur per etmaal voor haar klaar. ,,Ik sliep elke dag bij haar in de woonkamer, zag haar steeds meer lijden. Een ontzettend intensieve periode. Over een ding waren wij het eens: als leven lijden wordt dan is de dood een verlossing.”
Voor Mike Tomale en zijn kinderen is het leven drastisch veranderd sinds hun geliefde moeder en echtgenote in 2017 overleed. Ze proberen het verlies te accepteren maar dat dat is heel erg moeilijk. ,,Het is net alsof mijn ziel is geamputeerd. Hoe dan ook, Miranda heeft ons 51 prachtige jaren geschonken en die moeten we koesteren.” Het zijn woorden die hij in 2017 ook uitspreekt bij haar afscheid.
Sport, werk en zijn kinderen hebben voorkomen dat hij in een diepe depressie belandde, schrijft hij. Van andere familie heeft hij het niet hoeven hebben. ,,Ik begrijp het wel, ieders leven gaat gewoon verder en mannen horen sterk te zijn.” Tijd heelt geen wonden, constateert hij tot zijn spijt. ,,Die leert je alleen beter om te gaan met het verdriet.”
Uit: Brabants Dagblad van 19 april 2019
Door: Tom Vos
Bekijk het boek op onze boekenpagina >>