Onderzoek naar een nieuwe behandeling, meedoen of niet?

Soms wordt aan jou als patiënt gevraagd of je mee wilt doen aan een onderzoek naar een nieuwe behandeling. Soms zijn mensen ook zelf op zoek naar nieuwe behandelmogelijkheden. Het is goed wat meer te weten over hoe onderzoek naar nieuwe behandelingen werkt, voordat je de beslissing neemt of je mee wilt doen aan onderzoek:

Wat is een reden om mee te doen?

Als jouw behandeling niet of niet meer werkt en er geen andere behandeling bestaat die al getest en vergoed wordt. Dan kan dat een reden zijn om mee te willen doen aan onderzoek naar een nieuwe behandeling.

Ook kan een reden zijn om mee te doen aan een onderzoek dat je wilt dat andere mensen in de toekomst kans hebben op langer leven.

Wanneer kan je meedoen aan onderzoek naar een nieuwe behandeling?

Om mee te mogen aan onderzoek moet je 'fit' zijn. Als je niet 'fit' bent, kan jouw lichaam de behandeling niet goed aan. Je lichaam gaat dan alleen maar nog meer kapot door de de behandeling. Jouw arts zal onderzoeken of je fit genoeg bent. Daarbij kijkt de arts bijvoorbeeld naar of je nog zelf je boodschappen kunt doen of jezelf kunt wassen. Of je elke dag wandelt of fietst en hoe ver en hoe erg buiten adem je daardoor bent. Of je ook andere ziektes hebt. Of je nieren en je lever nog goed werken. En nog meer dingen.

Soms zijn er ook andere redenen waarom je niet mee mag doen aan een onderzoek. Dat kan bijvoorbeeld zijn omdat je kort geleden chemotherapie hebt gekregen of omdat je uitzaaiingen hebt in je hersenen. Elk onderzoek heeft eigen regels waarin staat wie wel of niet mee kan doen. Waaraan je moet voldoen noemen ze 'inclusiecriteria.' Zo een criterium is bijvoorbeeld welke vorm en welk stadium van longkanker je moet hebben. En wie niet mag meedoen bijvoorbeeld dat je niet kort geleden chemotherapie gehad mag hebben. Dat noemen ze 'exclusiecriteria'.

Levert elk onderzoek hetzelfde voor mij op?

Bij onderzoek naar medicijnen zijn er verschillende fasen van onderzoek: fase 1 tot en met fase 4. Bij fase 1 is de kans dat je zelf iets hebt aan meedoen aan het onderzoek het kleinst, bij fase 3 en 4 het grootst. Je leest er meer over op de pagina over onderzoek op onze website.

Kan ik bij een onderzoek zelf kiezen of ik het nieuwe medicijn krijg?

Vaak wordt bij onderzoek naar nieuwe medicijnen onderzocht wat beter is. Het bestaande medicijn of het nieuwe medicijn.
Om dat zo eerlijk mogelijk te onderzoeken zijn er twee groepen deelnemers in het onderzoek: 1 mensen die het bestaande medicijn krijgen 2 mensen die het nieuwe medicijn krijgen. Je mag zelf niet kiezen in welke groep jij komt. Ook jouw arts mag dat niet voor je kiezen. Er worden 'lootjes getrokken' om te bepalen in welke groep jij komt.

Moet ik verder nog iets doen?

Voordat je kiest of je meedoet aan een onderzoek, krijg je informatie over dat onderzoek. Stel vragen aan je arts of verpleegkundige om te bepalen wat de kans is dat jij er iets aan hebt. Voel ik me er beter door? Kan ik er langer door leven? En ook om te weten te komen hoe vaak je ervoor naar het ziekenhuis moet. Of er extra bloedonderzoek en/of scans nodig zijn. Hoe lang de behandeling in het ziekenhuis duurt? Hoe ziek je ervan kan worden?

Longarts Sjaak Burgers werkt in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis waar ze veel onderzoek doen. Hij vertelt je in dit filmpje alles over meedoen aan onderzoek.